Referentie: Arendt Hannah, Verantwoordelijkheid en oordeel. Samengesteld en ingeleid door Jerome Kohn. Van een biografische schets voorzien door Hessel Daalder. Vertaald door Marjolijn Stoltenkamp, Rotterdam: Lemniscaat, 2004, 274 p. Handelen is een centraal begrip in het denken van Hannah Arendt. Handelen en spreken is maar mogelijk door de menselijke pluraliteit en heeft een dubbel karakter…
Categorie: Geen categorie
Over wat volgt …
Ik ga mij in de nabije toekomst toeleggen op het nadenken over ethisch overleg. Dit staat niet op zichzelf: als bestuurslid en webmaster van WEPE, de werkgroep praktische ethiek, heb ik in 2023 meegewerkt aan het tweejaarlijks congres van het Belgisch adviescomité bio-ethiek. We hebben daarvoor een digitale werktuigkist ethisch overleg gemaakt, die gepubliceerd werd…
Chronos en Kaïros
Dit artikel werd geschreven naar aanleiding van een online lezingenreeks die werd georganiseerd door Sociopolis. Deze lezingenreeks kan nog steeds beluisterd worden via Vimeo. Mijn artikel is geïnspireerd door twee van deze lezingen: Lezing van Joke J. Hermsen: Klik hier! Lezing van Katrien Ruytjens en Bernadette Van den Heuvel: Klik hier! Het gaat om captaties…
Lief ziekenhuis
In de jaren 2009 tot 2014 vond in het St.-Elisabethziekenhuis in Tilburg een veranderingsprogramma plaats, begeleid door zorgethici van de leerstoel zorgethiek aan de universiteit van Tilburg. Dit proces werd beschreven in het boek: ‘De patiënt terug van weggeweest. Werken aan menslievende zorg in het ziekenhuis.’ Het was in belangrijke mate geïnspireerd door het boek van…
Georganiseerde dissonantie
Sophie Bourgault stelt dat er een zekere spanning bestaat tussen bureaucratie en zorg, maar dat ze niet onverenigbaar zijn. Een zorgende democratie veronderstelt voor haar een hybride besluitvormingsstructuur, een hoge graad van ontvankelijkheid (responsiveness), een relationele en contextuele dienstverlening, competentie, een heldere verdeling van werk en verantwoordelijkheid, pluraliteit en flexibiliteit. Er blijkt een spanning te bestaan…
Caring democracy
Lezers verzochten mij om een samenvatting van dit boek. Klik hier! Het is bon ton om de lof van de democratie te zwaaien, in die mate zelfs dat we geneigd zijn om deze democratie te vuur en te zwaard te exporteren naar de rest van de wereld. Daarbij wordt echter de vraag naar de betekenis…
Moral Boundaries
Dit boek [note]Tronto Joan, 1993 plaatst zorgethiek uitdrukkelijk in een politieke context. De zachte waarden in de ethiek van de zorg verbergen in zekere zin de harde werkelijkheid die erachter schuilgaat. Macht en autonomie van het subject zijn centrale waarden in onze samenleving. …
Morele nood
Het begrip morele nood (moral distress) werd voor het eerst gedefinieerd door Andrew Jameton in 1984. Morele nood ontstaat volgens hem als iemand moet handelen tegen zijn eigen waarden, daarin gedwongen door institutionele regels. Het gaat om een psychisch onevenwicht en een toestand van negatieve gevoelens die ervaren wordt als een persoon morele beslissingen neemt, maar het gedrag…
Waarden in dialoog
Overwegingen bij de lectuur van het boek Waarden in dialoog. Ethiek (…) is de kritische en systematische reflectie op de keuzen die we maken en de handelingen die we verrichten om dit goede leven en samenleven uit te drukken of te bereiken. Het moderne denken stelt autonomie en wilsbekwaamheid voorop als essentiële waarden. Uiteraard sijpelt…
Waarom filosoferen over zorg?
Zorgen en leven in de moderniteit is als lopen op drijfzand.De ondergrond is wankel,Maar er is haast niemand die dat opmerkt,Omdat de einder zo bloedstollend mooi is. Waarom filosoferen? En waarom meer bepaald filosoferen over zorg?Om te beginnen omdat zorg een van de kernactiviteiten is in elke samenleving. We vergeten het vaak omdat in onze…